Μάρτης....

1η Μαρτίου χθες

Στο σχολείο την ώρα της Γλώσσας διάβασα στα παιδιά το παρακάτω ποίημα

Τον γνωρίζετε το Μάρτη,

τον τρελό και τον αντάρτη;

Ξημερώνει και βραδιάζει

κι εκατό γνώμες αλλάζει.

Βάζει η μάνα του μπουγάδα,

σχοινί δένει στη λιακάδα,

τα σεντόνια της ν’ απλώσει,

μια χαρά να τα στεγνώσει.

Νά που ο Μάρτης μετανιώνει

και τα σύννεφα μαζώνει

και να μάσει η μάνα τρέχει

τα σεντόνια, γιατί βρέχει!

Νά ο ήλιος σε λιγάκι,

φύσηξε το βοριαδάκι,

κι η φτωχή γυναίκα μόνη

τα σεντόνια ξαναπλώνει.

Μια βροντή κι ο ήλιος χάθη

μες στης συννεφιάς τα βάθη,

ρίχνει και χαλάζι τώρα,

ποποπό, τι άγρια μπόρα!

Ώς το βράδυ φορές δέκα

άπλωσε η φτωχή γυναίκα

την μπουγάδα, κι όρκο δίνει

Μάρτη να μην ξαναπλύνει.

Ρίτα Μπούμη-Παπά

(από το βιβλίο: Aνθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού,

μέρος δεύτερο, Oργανισμός Eκδόσεως Διδακτικών Bιβλίων, 1975)

Τους άρεσε πάρα πολύ το διαβάσαμε πολλές φορές και το δραματοποιήσαμε ...Αυτό δεν είχα σκοπό να το κάνω, βγήκε από μόνο του. Τα καλύτερα πράγματα μου βγαίνουν αυθόρμητα τελικά Ένα άλλο που κάνω με τα παιδιά και πέφτουν κάτω απο τα γέλια είναι να λέμε τα ποιήματα σε διάφορους ρυθμούς ( ραπ, ροκ, όπερα, πεντοζάλη και ό,τι άλλο μας έρθει) Στο τέλος έχουμε μάθει το ποίημα απέξω....

Στη συνέχεια τους μίλησα για τα κάλαντα της άνοιξης.... Ήταν να τα μάθουμε προχθές για να είμαστε έτοιμοι 1η Μαρτίου αλλά δεν κάναμε σχολείο την Τετάρτη ( είχαμε συλλαλητήριο για το νοσοκομείο της πόλης μας , αυτό είναι άλλη ιστορία όμως τώρα)

Διαβάσαμε λοιπόν τα κάλαντα , τα ακούσαμε, μιλήσαμε για το έθιμο αυτό και το ψιλομάθαμε....

Φτιάξαμε και χελιδονάκια και υποδεχτήκαμε την άνοιξη.....

ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑ

 

Ηρθε, ήρθε χελιδόνα,

ήρθε κι άλλη μελιηδόνα,

κάθισε και λάλησε

και γλυκά κελάδησε.

«Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,

και Φλεβάρη φοβερέ,

κι αν φλεβίσεις κι αν τσικνίσεις,

καλοκαίρι θα μυρίσεις . 

Xελιδόνα έρχεται

απ' τη μαύρη θάλασσα

πύργον εθεμελίωσε.

Κάθησε και λάλησε

και γλυκά κελάηδησε!

Μάρτη, Μάρτη μου καλέ

και Φλεβάρη θλιβερέ,

ο Απρίλης ο γλυκής

έφτασε σε 'ναι μακρής!

Μώρ' κυρά, καλή κυρά,

έμπα στο κελλάρι σου,

φέρ' αυγά σαρακοστιανά,

ώσπου νά' ρθ' η Πασχαλιά,

με τα κόκκινα τ' αυγά . 

 

 

ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ ΣΕΡΡΩΝ

Χελιδόνια έρχεται από τη Μαύρη θάλασσα

θάλασσα κι αν πέρασε, έκατσε κι ελάλησε.

Έμαθε τα γράμματα, γράμματα σπουδάματα

γράμματα Ελληνικά που μαθαίνουν τα παιδιά

τα παιδιά από το δάσκαλο.

«Δάσκαλος μας έστειλε να μας δώστε πέντε αυγά.

Κι αν δεν δίντε πέντε αυγά παίρνουμε την κλωσσαριά.

Να γεννά και να κλωσσά και να σέρνει τα πουλιά . 

 

Αχ τελικά πολλά πράγματα μάθαμε χθες...

Σήμερα διαβάσαμε  τις  παρακάτω ιστορίες

Η κατεργαριά του Μάρτη

 Τα πολύ παλιά χρόνια ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του έτους. Κάτι που έκανε όμως σε βάρος των άλλων μηνών που ήταν τα αδέλφια του στάθηκε αιτία για να του πάρει την πρωτοκαθεδρία ο Γενάρης.

«Μια φορά κι έναν καιρό αποφασίσανε οι δώδεκα μήνες να φτιάξουνε κρασί σε ένα βαρέλι ώστε να μπορούν να πίνουν όποτε τους ερχόταν η όρεξη.

Έτσι λοιπόν είπε ο Μάρτης:

- Εγώ θα ρίξω πρώτος μούστο στο βαρέλι για να γίνει κρασί και ύστερα ρίχνετε κι εσείς.

- Καλά, ρίξε εσύ πρώτος του είπαν οι άλλοι.

Ετσι και έγινε. Έριξε πρώτα εκείνος στο βαρέλι το μούστο και ύστερα ακολούθησαν και οι άλλοι μήνες.

Όταν λοιπόν ζυμώθηκε ο μούστος και έγινε το κρασί, είπε πάλι ο Μάρτης.

- Εγώ που έριξα πρώτος το μούστο, πρώτος θ' αρχίσω και να πίνω.

-Βέβαια, είπαν οι άλλοι, έτσι είναι το σωστό.

Έτσι λοιπόν τρύπησε το βαρέλι στο κάτω μέρος, και άρχισε να πίνει, ως που ήπιε όλο το κρασί και δεν άφησε ούτε στάλα. Κατόπιν ήρθε η σειρά του Απρίλη να πάει να πιεί κρασί. Πηγαίνει και το βρίσκει άδειο. Θυμώνει, το λέει στους άλλους. Τ' ακούνε εκείνοι θυμώνουνε και σκέφτωνται τι να κάνουν. Συμφωνούν όλοι λοιπόν να τον τιμωρήσει ο Γενάρης που ήταν και ο μεγαλύτερος αδελφός. Τον πιάνει λοιπόν ο Γενάρης και του τραβάει ένα γερό χέρι ξύλο. Του αφαιρεί και το πρωτείο που είχε, να αρχίζει δηλαδή το έτος κάθε Μάρτη, και έγινε να αρχίζει το έτος από το Γενάρη.

Από τότε όταν ο Μάρτης θυμάται το παιχνίδι που έκανε στα αδέλφια του και τους ήπιε όλο το κρασί, γελάει και ο καιρός ξαστερώνει. Όταν πάλι θυμάται το ξύλο που έφαγε κλαίει και βρέχει».

Άλλες δυο ιστορίες είναι οι ακόλουθες 

Κάποτε οι μήνες αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο καθένας βρήκε μια γυναίκα που του άρεσε και την παντρεύτηκε. Ο Μάρτης δε φρόντισε το ζήτημα μόνος του και έβαλε προξενητάδες να του βρούνε μια γυναίκα. Εκείνοι του φέρανε μια κοπέλα η οποία ήταν τυλιγμένη με ένα μαντίλι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη. Ευκολόπιστος όπως ήταν, την παντρεύτηκε.

Όταν όμως έμειναν μόνοι και έβγαλε το μαντίλι της, τι να δει; Δεν υπήρχε πιο άσχημη στον κόσμο!

Από τότε κάθε φορά που τη θυμόταν άστραφτε, βροντούσε, έβρεχε, έριχνε μπόρες, έκανε παγωνιές. Μόνο όταν ξεχνιόταν μερικές φορές, ηρεμούσε, γαλήνευε κι έκανε καλό καιρό!

Σε άλλες περιοχές η παράδοση θέλει το Μάρτη να έχει δύο γυναίκες, τη μια πολύ όμορφη και φτωχή και την άλλη πολύ άσχημη και πλούσια. Ο Μάρτης κοιμάται στη μέση και όταν γυρίζει κατά την άσχημη, κατσουφιάζει και ο καιρός χαλάει, όταν όμως γυρίζει κατά την όμορφη, χαίρεται και γελάει, και ο καιρός είναι καλός. ζεστός με ήλιο. Τις περισσότερες φορές όμως γυρίζει κατά την άσχημη επειδή αυτή είναι η πλούσια που τρέφει και την φτωχή, την όμορφη.

Τις παραπάνω ιστορίες μου τις είχε δώσει παλιά μια συνάδελφος οπότε δε μπορώ να σας πω από που είναι η πηγή, δυστυχώς .

Τέλος την ώρα των Εικαστικών ( καλά ένα μάθημα ήταν σήμερα όλη η μέρα ) φτιάξαμε το Μάρτη.

Ο Μάρτης σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει τα παιδιά από τον πρώτο ήλιο της άνοιξης για να μην καούν. Το μόνο που χρειάζεστε είναι μια κόκκινη και μια άσπρη κλωστή. Το Μάρτη το φοράμε μέχρι το Μ. Σάββατο. Εκείνη τη μέρα το δένουμε πάνω στην λαμπάδα για να καεί μαζί της. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις οι άνθρωποι το άφηναν πάνω στις τριανταφυλλιές ( και έτσι τα μάγουλα των παιδιών γίνονταν ροδοκόκκινα) όταν έφταναν τα χελιδόνια για να τον πάρουν και να φτιάξουν τις φωλιές τους...Εννοείται πως φόρεσα και εγώ.

Και φυσικά μέσα σε όλα αυτά δε θα μπορούσε να λείπει η Κυρά Σαρακοστή ...Το κάθε παιδί έφτιαξε τη δικιά του για το σπίτι και κάναμε και μια μεγαλύτερη για την τάξη μας. Με κλήρωση επιλέχτηκε το παιδί που θα κόψει το πρώτο πόδι....

Την Κυρά Σαρακοστή,

που είναι έθιμο παλιό,

οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν

με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν

στο κεφάλι ένα σταυρό

και το στόμα της ξεχνούσαν

γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες τις μετρούσαν

με τα πόδια της τα επτά,

κόβαν ένα τη βδομάδα,

μέχρι να 'ρθει η Πασχαλιά !!!